Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2009

Προσεχώς ηλεκτρονικές διευθύνσεις και στην ελληνική γλώσσα



Θα γράφατε ποτέ στην «μπάρα» του browser σας «www.ιντερνετ.κομ»; Προφανώς όχι. Και όμως, αν όλα πάνε καλά, στα μέσα της ερχόμενης χρονιάς, το Διαδίκτυο θα ανοίξει τις πύλες του και στα υπόλοιπα αλφάβητα του κόσμου, εγκαινιάζοντας μια πολύγλωσση ιντερνετική Βαβέλ.
Σύμφωνα με τα όσα εξήγγειλε από τη Σεούλ ο διευθυντής της ΙCΑΝΝ (Ιnternet Corporation for Αssigned Νames) Ροντ Μπέκστρομ, η ρυθμιστική αρχή του Διαδικτύου θα δεχτεί προσεχώς τις πρώτες αιτήσεις για ξενόγλωσσες ηλεκτρονικές διευθύνσεις στα αραβικά, στα ελληνικά, στα κινεζικά, στα ινδικά, στα κυριλλικά και σε άλλες γλώσσες που δεν γράφονται με λατινικούς χαρακτήρες. Η αλλαγή χαρακτηρίζεται ως η πιο επαναστατική κίνηση στο Διαδίκτυο από τις απαρχές του, δηλαδή τα τελευταία 40 χρόνια.
Για να υλοποιηθεί αυτή η πρωτοβουλία προϋποθέτει να εγκριθούν τα φιλόδοξα σχέδια της ΙCΑΝΝ την προσεχή Παρασκευή, στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της. Αν δεν ανακύψει κάποιο εμπόδιο, οι περίπου 1,6 δισ. χρήστες του Διαδικτύου- εκ των οποίων οι μισοί δεν χρησιμοποιούν το λατινικό αλφάβητο- θα δουν το Ιnternet να εξαπλώνεται ακόμη περισσότερο.
Οι τεχνικές δυσκολίες αποδείχθηκαν μεγάλες και αυτό διότι, όπως εξηγεί ο αρμόδιος για το ζήτημα, Πίτερ Ντένγκεϊτ, με τις αλλαγές που θα εφαρμοστούν στο Σύστημα Ονοματοδότησης Περιοχών (Domain Νame System- DΝS), το οποίο λειτουργεί εν είδει τηλεφωνικού καταλόγου, οι νέες διευθύνσεις θα «μεταφράζονται» από γράμματα σε αριθμούς, προκειμένου να μπορούν να διαβαστούν από τους υπολογιστές. Οι δοκιμές γίνονται εδώ και δύο χρόνια και δείχνουν ότι, όντως, το σύστημα μπορεί να δουλέψει έτσι. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο αναμένεται να ανοίξει μια νέα «αγορά» domain, όπως το. bank ή το. post, ενώ θα μειωθεί η πληκτρολόγηση μακροσκελών ονομάτων. Ηδη η Κίνα και η Ταϊλάνδη έχουν εφαρμόσει τέτοιες αλλαγές, οι οποίες δεν είχαν γίνει αποδεκτές στο διεθνές περιβάλλον, με αποτέλεσμα να μη λειτουργούν στους περισσότερους υπολογιστές έξω από τις συγκεκριμένες χώρες.
Η μη κερδοσκοπική εταιρεία ΙCΑΝΝ, η οποία εδρεύει στην Καλιφόρνια, δημιουργήθηκε το 1998 από την τότε αμερικανική κυβέρνηση προκειμένου να εποπτεύει τη λειτουργία και την ανάπτυξη του Διαδικτύου. Προ μηνός, ύστερα από πολύχρονη και έντονη κριτική, ο έλεγχος της κυβέρνησης των ΗΠΑ στην ΙCΑΝΝ έχει χαλαρώσει με αποτέλεσμα η εταιρεία να οδεύει προς την αυτονόμηση και τη διεθνοποίησή της.

Πηγή: "ΤΟ ΒΗΜΑ", 28/10/2009

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2009

"EΣΒΗΣΕ" Η ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ


Μια αγωνίστρια της Αριστεράς, μια από τις σημαντικότερες μορφές της αντιδικτατορικής δράσης, έφυγε από τη ζωή. Ο λόγος για την Έλλη Παππά, η οποία «έσβησε» τα ξημερώματα, σε ηλικία 89 ετών. Η κηδεία της Έλλης Παππά θα είναι πολιτική και θα γίνει στο Γ΄ Νεκροταφείο. Η αγωνίστρια Έλλη θα ταφεί δίπλα στον σύντροφο της ζωής της, Νίκο Μπελογιάννη.
Η Έλλη Ιωαννίδη της ιστορίας, η Έλλη Παππά, δημοσιογράφος και συγγραφέας, η μαχήτρια της Αριστεράς, αντιπροσωπεύει έναν ολόκληρο κόσμο που «βούτηξε βαθιά στα νερά» του 20ου αιώνα. Αποχαιρέτησε τον αιώνα της, για να συναντήσει τον 21ο με την ίδια κριτική συγκροτημένη σκέψη που την χαρακτήριζε και την διαφοροποιούσε από πολλούς της γενιάς της. Στόχος της, όπως η ίδια έλεγε, «η κάθαρση της μαρξιστικής σκέψης από τις σταλινικές στρεβλώσεις».

Πραγματοποίησε μελέτες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, όπως «Ο Πλάτωνας στην εποχή μας» και η «Σπουδή στο θέμα της Ελευθερίας - Η έννοια της ελευθερίας στον προσωκρατικό υλισμό», και μελέτες για τον μαρξισμό και τον λενινισμό, όπως ο «Μύθος και ιδεολογία στη ρωσική επανάσταση -οδοιπορικό από το ρωσικό αγροτικό λαϊκισμό στο λαϊκισμό του Στάλιν» και «Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου». Οι μαρτυρίες της σε χειρόγραφα από τη φυλακή, διηγήματα και θεατρικά που επίσης έγραψε έγκλειστη στις φυλακές Αβέρωφ πάνω από μια δεκαετία, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα άρθρα της στον παράνομο Τύπο αι αργότερα στις εφημερίδες και στα περιοδικά της μεταπολίτευσης όπου εργάστηκε, αναδεικνύουν το ανήσυχο πνεύμα της.

Επαγγελματικά δούλεψε στις εφημερίδες «Έθνος», «Μακεδονία» και στο περιοδικό «Γυναίκα» έως το 1990, οπότε και αφιερώθηκε αποκλειστικά στο συγγραφικό της έργο. Τα τελευταία πολιτικά βιβλία της είναι «Αποχαιρετισμός στον αιώνα μου» (εκδόσεις Κέδρος) και «Μακιαβέλι ή Μαρξ» (εκδόσεις Άγρα), κυκλοφόρησαν το 2006. Το αρχείο της Έλλης Παππά φυλάσσεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α).

Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2009

«Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης στις Βιβλιοθήκες»

Μετά τις «Ημέρες Ανοικτής Πρόσβασης», που γιορτάστηκαν διεθνώς κατά τα δυο τελευταία χρόνια (2007-2008), μια «Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης» (Open Access Week) οργανώνεται για πρώτη φορά φέτος, με εκδηλώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Έτσι, η ιδέα της ανοικτής πρόσβασης στην επιστημονική πληροφορία προβάλλεται παγκοσμίως –και στην χώρα μας- κατά την τρέχουσα εβδομάδα 19 - 23 Οκτωβρίου. Την Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης διοργανώνουν οι φορείς Scholarly Publishing & Academic Resources Coalition (SPARC), The Public Library of Science (PLoS), Open Access Scholarly Information Sourcebook (OASIS), Open Access Directory (OAD) και Electronic Information for Libraries (eIFL.net).
Πέρυσι 120 βιβλιοθήκες από περίπου 30 χώρες συμμετείχαν στην Μέρα Ανοικτής Πρόσβασης, ενώ φέτος η συμμετοχή είναι διευρυμένη. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης και τις σχετικές εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο διατίθενται στον δικτυακό τόπο www.openaccessweek.org. Η Ανοικτή Πρόσβαση είναι ένα ολοένα διευρυνόμενο διεθνές κίνημα που χρησιμοποιεί το Ίντερνετ για να ανοίξει τις κλειδωμένες πόρτες που μέχρι τώρα «έκρυβαν» τις γνώσεις.
Ενθαρρύνει την απεριόριστη διάθεση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε όλους και παντού, προς όφελος της επιστημονικής και κοινωνικής προόδου.
Η Ανοικτή Πρόσβαση είναι συνώνυμη με την αρχή ότι όλη η επιστημονική και τεχνολογική έρευνα πρέπει να είναι ελεύθερα προσβάσιμη online αμέσως μετά τη δημοσίευσή της.
Η φιλοσοφία της εγκαθιδρύθηκε το 2002 με την Πρωτοβουλία Ανοικτής Πρόσβασης της Βουδαπέστης και από τότε κερδίζει συνεχώς έδαφος στην επιστημονική και ιατρική κοινότητα όλου του κόσμου (π.χ. το κορυφαίο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ συμμετέχει στο κίνημα και το χρηματοδοτεί), καθώς, μεταξύ άλλων, προσφέρει μια εναλλακτική λύση στις συχνά «κλειστές» και πανάκριβες συνδρομές των διαφόρων επιστημονικών περιοδικών.

Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009

ΤΟ "ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ" ΤΗΣ ΣΤΟΑΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ


ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2009

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Η διδασκαλία της γλώσσας στο Σχολείο. θεωρία, μέθοδος, βιβλία, προβλήματα, παραδείγματαΓεώργιος Μπαμπινιώτης Ομότιμος και επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας και τ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών
Τα μαθήματα θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 12, 19 και 26 Οκτωβρίου και ώρα 17.30-19.00 και το Σάββατο 31 Οκτωβρίου και 7 Νοεμβρίου και ώρα 12.00-13.30

10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ
Οδυσσέας Ελύτης: Η ποίηση, η γλώσσα, η τέχνη του
Γεώργιος ΜπαμπινιώτηςΟμότιμος και επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας και τ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών (Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και ώρα 17.00-18.30 Το μάθημα της Τρίτης 17 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 21 Νοεμβρίου και ώρα 12.00-13.30

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το βιβλίο και οι βιβλιοθήκες: Ιστορική - πολιτισμική - βιβλιολογική προσέγγιση
Κώστας ΣτάικοςΙστορικός τού βιβλίου, αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων(Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και ώρα 19.30-21.00

10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
Πώς ζουν τα μνημεία στα χέρια τού σημερινού ανθρώπου;
Βασίλης ΛαμπρινουδάκηςΚαθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Μανόλης Κορρές Καθηγητής Ιστορίας τής Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
(Συντονιστές τής Ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη και ώρα 17.30-19.00 Το μάθημα της Τετάρτης 28 Οκτωβρίου, λόγω τού εορτασμού της εθνικής επετείου, θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 31 Οκτωβρίου και ώρα 10.00-11.30

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑγια τη φύση, την αξιολόγηση και την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης στο Σχολείο και στην Οικογένεια: Πρακτικές εφαρμογές
Ιωάννης Ν. ΠαρασκευόπουλοςΟμότιμος καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
(Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη και ώρα 19.30-21.00

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις (1889-1982): Προτάσεις - εφαρμογές - προοπτική
Αλέξης ΔημαράςΙστορικός της Εκπαίδευσης, επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αθηνών και Πατρών
(Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη και ώρα 17.00-18.30

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

30 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ (18/10/1979)


Σήμερα συμπληρώνονται 30 χρόνια από την την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Οδυσσέα Ελύτη από τη Σουηδική Ακαδημία.

Διαβάστε παρακάτω το λόγο του Ελύτη κατά την την τελετή της απονομής και θαυμάστε το μεγαλείο του ανθρώπου και συγκρίνετέ το με τη ρηχότητα των σημερινών νεοελλήνων.


Ο Λόγος του Οδυσσέα Ελύτη κατά την τελετή απονομής του Νόμπελ Λογοτεχνίας

«Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας.
Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε τον χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά-σιγά, να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ.
Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία και οι αρετές της γλώσσας του.
Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα.

Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει κανείς τ' αντικείμενα σ' όλες τους τις λεπτομέρειες αλλά για τη μεταφορική, να κρατά την ουσία τους και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία.
Ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη οι γλύπτες της Κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσια-ίσια να ξεπεράσουν την ύλη, το δείχνει καθαρά. Οπως επίσης, ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλλουν το «θείο».
Μια τέτοια, διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική, επέμβαση, μέσα στην πραγματικότητα επεχείρησε πιστεύω ανέκαθεν και κάθε υψηλή ποίηση.

Οχι ν' αρκεστεί στο «νυν έχον» αλλά να επεκταθεί στο «δυνατόν γενέσθαι».

Κάτι που, είναι η αλήθεια, δεν εκτιμήθηκε πάντοτε. Ισως γιατί οι ομαδικές νευρώσεις δεν το επέτρεψαν. Ισως γιατί ο ωφελιμισμός δεν άφησε τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Η ομορφιά και το φως συνέβη να εκληφθούν άκαιρα ή ανώδυνα. Και όμως. Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαιμόνους.
Βέβαια υπάρχει το αίνιγμα. Βέβαια υπάρχει το μυστήριο.
Αλλά το μυστήριο δεν είναι μια σκηνοθεσία που επωφελείται από τα παιχνίδια της σκιάς και του σκότους για να μας εντυπωσιάσει απλώς. Είναι αυτό που εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως. Είναι τότε που προσλαμβάνει την αίγλη εκείνη που ελκύει και που την ονομάζουμε ομορφιά. Την ομορφιά που είναι μια οδός -η μόνη ίσως οδός- προς το άγνωστο μέρος του εαυτού μας, προς αυτό που μας υπερβαίνει. Επειδή αυτό είναι στο βάθος η ποίηση: η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει.
Από τα μυριάδες μυστικά σήματα, που μ' αυτά είναι διάσπαρτος ο κόσμος και που αποτελούν άλλες τόσες συλλαβές μιας άγνωστης γλώσσας, να συνθέσεις λέξεις και από τις λέξεις φράσεις που η αποκρυπτογράφησή τους να σε φέρνει πιο κοντά στην βαθύτερη αλήθεια.


Πού λοιπόν βρίσκεται σε έσχατη ανάλυση η αλήθεια; Στην φθορά και στον θάνατο που διαπιστώνουμε κάθε μέρα γύρω μας ή στη ροπή που μας ωθεί να πιστεύουμε ότι αυτός ο κόσμος είναι ακατάλυτος και αιώνιος; Είναι φρόνιμο ν' αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, το ξέρω. Οι κατά καιρούς κοσμολογικές θεωρίες τις χρησιμοποίησαν, ήρθαν σε σύγκρουση, ακμάσανε, πέρασαν. Η ουσία όμως έμεινε, μένει. Και η ποίηση, που εγείρεται στο σημείον όπου ο ορθολογισμός καταθέτει τα όπλα του για να τ' αναλάβει εκείνη και να προχωρήσει μέσα στην απαγορευμένη ζώνη, ελέγχεται να είναι ίσια-ίσια εκείνη που προσβάλλεται λιγότερο από τη φθορά. Διασώζει σε καθαρή μορφή τα μόνιμα, τα βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης όπως τα φύκια μέσα στους βυθούς των θαλασσών.

Να γιατί μας χρειάζεται η διαφάνεια. Για να διακρίνουμε τους κόμπους στο νήμα που μες από τους αιώνες τεντώνεται και μας βοηθεί να σταθούμε όρθιοι πάνω σ' αυτή τη γη.

Από τον Ηράκλειτο έως τον Πλάτωνα και από τον Πλάτωνα έως τον Ιησού διακρίνουμε αυτό το «δέσιμο» που φτάνει κάτω από διάφορες μορφές ως τις ημέρες μας και που μας λέει περίπου το ίδιο: ότι εντός του κόσμου τούτου εμπεριέχεται και με τα στοιχεία του κόσμου τούτου ανασυντίθεται ο άλλος κόσμος, ο «πέραν» η δεύτερη πραγματικότητα η υπερτοποθετημένη επάνω σ' αυτήν όπου παρά φύσιν ζούμε. Είναι μια πραγματικότητα που τη δικαιούμαστε και που από δική μας ανικανότητα δεν αξιωνόμαστε.

Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε εποχές υγιείς το κάλλος ταυτίσθηκε με το αγαθόν και το αγαθόν με τον Ηλιο. Κατά το μέτρο που η συνείδηση καθαίρεται και πληρούται με φως, τα μελανά σημεία υποχωρούν και σβήνουν αφήνοντας κενά που -όπως ακριβώς στους φυσικούς νόμους- τα αντίθετά τους έρχονται να πληρώσουν τη θέση τους.

Κι αυτό, με τέτοιον τρόπο που τελικά το δημιουργημένο αποτέλεσμα να στηρίζεται και στις δύο πλευρές, θέλω να πω στο «εδώ» και στο «επέκεινα». Ο Ηράκλειτος δεν είχε ήδη μιλήσει για μιαν «εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίην»; Εάν είναι ο Απόλλων ή η Αφροδίτη, ο Χριστός ή η Παναγία, που ενσαρκώνουν και προσωποποιούν την ανάγκη να δούμε υλοποιημένο εκείνο που σε ορισμένες στιγμές διαισθανόμαστε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η αναπνοή της αθανασίας που μας επιτρέπουν. Η ποίηση οφείλει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πέραν από συγκεκριμένα δόγματα, να επιτρέπει αυτή την αναπνοή.

Πως να μην αναφερθώ εδώ πέρα στον Φρειδερίκο Χαίλντερλιν, τον μεγάλο ποιητή που με το ίδιο πνεύμα εστράφηκε προς τους Θεούς του Ολύμπου και προς τον Ιησού; Η σταθερότητα που έδωσε σ' ένα είδος οράματος είναι ανεκτίμητη. Και η έκταση που μας αποκάλυψε μεγάλη. Θα έλεγα τρομακτική. Αυτή άλλωστε είναι που τον έκανε, όταν μόλις ακόμη άρχιζε το κακό που σήμερα μας πλήττει, ν' ανακράξει: Wozu Dichter in durftiger Zeit!
Οι καιροί φευ εστάθηκαν ανέκαθεν για τον άνθρωπο durftiger. Αλλά και η ποίηση ανέκαθεν λειτουργούσε. Δύο φαινόμενα προορισμένα να συνοδεύουν την επίγεια μοίρα μας και που το ένα τους αντισταθμίζει το άλλο. Πως αλλιώς. Αφού και η νύχτα και τ' άστρα εάν μας γίνονται αντιληπτά είναι χάρη στον ήλιο.

Με τη διαφορά ότι ο ήλιος, κατά τη ρήση του αρχαίου σοφού, εάν υπερβεί τα μέτρα καταντά «ύβρις». Χρειάζεται να βρισκόμαστε στη σωστή απόσταση από τον ηθικόν ήλιο, όπως ο πλανήτης μας από τον φυσικόν ήλιο, για να γίνεται η ζωή επιτρεπτή. Μας έφταιγε άλλοτε η αμάθεια. Σήμερα μας φταίει η μεγάλη γνώση. Δεν έρχομαι μ' αυτά που λέω να προστεθώ στην μακρά σειρά των επικριτών του τεχνικού μας πολιτισμού. Μια σοφία παλαιή όσο και η χώρα που μ' εξέθρεψε, μ' εδίδαξε να δέχομαι την εξέλιξη, να χωνεύω την πρόοδο μαζί με όλα της τα παρεπόμενα, όσο δυσάρεστα και αν μπορεί να είναι αυτά.

Τότε όμως η ποίηση; Τί αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατήντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών.

Είναι, το ξέρω, άτοπο ν' αναφέρεται κανείς σε προσωπικές περιπτώσεις. Και ακόμη πιο άτοπο να παινά το σπίτι του. Είναι όμως κάποτε απαραίτητο, στο βαθμό που αυτά βοηθούν να δούμε πιο καθαρά μιαν ορισμένη κατάσταση πραγμάτων. Και είναι σήμερα η περίπτωση. Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μία Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος π.χ. -χωρίς ωστόσο να έχει το αντίκρυσμα που είχαν εκείνοι επάνω στην έκταση της πολιτισμένης τότε ανθρωπότητας. Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση.

Η σφαίρα που σχηματίζει η νέα ελληνική ποίηση έχει, θα μπορούσε να πει κανείς, όπως κάθε σφαίρα δύο πόλους: τον βόρειο και τον νότιο. Στον ένα τοποθετείται ο Διονύσιος Σολωμός που από την άποψη της εκφραστικής επέτυχε -προτού υπάρξει ο Mallarme στα ευρωπαϊκά γράμματα- να χαράξει με άκρα συνέπεια και αυστηρότητα την αντίληψη της καθαρής ποίησης με όλα της τα παρεπόμενα: να υποτάξει το αίσθημα στη διάνοια, να εξευγενίσει την έκφραση και να δραστηριοποιήσει όλες τις δυνατότητες του γλωσσικού οργάνου προς την κατεύθυνση του θαύματος. Στον άλλο πόλο, τοποθετείται ο Κ. Π. Καβάφης, αυτός που παράλληλα με τον T.S. Eliot έφτασε στην άκρα λιτότητα, στη μεγαλύτερη δυνατή εκφραστική ακρίβεια, εξουδετερώνοντας τον πληθωρισμό στη διατύπωση των προσωπικών του βιωμάτων.

Ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους κινήθηκαν οι μεγάλοι μας άλλοι ποιητές, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Κωστής Παλαμάς, ο Αγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Γιώργος Σεφέρης, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο προς το έν ή το άλλο από τα δύο άκρα. Αυτή είναι μια πρόχειρη και όσο γίνεται πιο σχηματική χαρτογράφηση του νεοελληνικού ποιητικού λόγου. Το πρόβλημα για μας που ακολουθήσαμε ήταν να επωμιστούμε τα υψηλά διδάγματα που μας κληροδότησαν και, ο καθένας με τον τρόπο του, να τ' αρμόσουμε πάνω στη σύγχρονη ευαισθησία. Πέραν από τα όρια της τεχνικής, οφείλαμε να φτάσουμε σε μια σύνθεση που από το ένα μέρος ν' αναχωνεύει τα στοιχεία της ελληνικής παράδοσης και από το άλλο να εκφράζει τα κοινωνικά και ψυχολογικά αιτήματα της εποχής μας. Με άλλα λόγια, να φτάσουμε να προβάλλουμε τον τύπο του «Ευρωπαίου-Ελληνα». Δεν μιλώ για επιτυχίες μιλώ για προσπάθειες. Οι κατευθύνσεις είναι που έχουν σημασία για τον μελετητή της λογοτεχνίας.

Πώς όμως ν' αναπτυχθούν οι κατευθύνσεις αυτές ελεύθερα όταν οι συνθήκες της ζωής είναι στις ημέρες μας εξοντωτικές για τον δημιουργό; Και πως να διαμορφωθεί η πνευματική κοινότητα όταν οι φραγμοί των γλωσσών ορθώνονται αξεπέραστοι; Σας γνωρίζουμε και μας γνωρίζετε από το 20 ή έστω το 30% που απομένει ύστερα από την μεταγλώτισση. Ειδικά εμείς όλοι, όσοι κρατάμε από μια συγκεκριμένη παράδοση και αποβλέπουμε στα θαύματα του λόγου, στον σπινθήρα που τινάζουν εκάστοτε δύο λέξεις κατάλληλα τοποθετημένες, παραμένουμε βουβοί, αμετάδοτοι. Πάσχουμε από την έλλειψη μιας κοινής γλώσσας. Και ο αντίκτυπος απ' αυτή την έλλειψη -αν ανεβούμε την κλίμακα- σημειώνεται ακόμη και στην πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της κοινής μας πατρίδας, της Ευρώπης.

Λέμε, και το διαπιστώνουμε κάθε μέρα, ότι ζούμε σ' ένα χάος ηθικό. Κι αυτό, τη στιγμή που ποτέ άλλοτε η κατανομή των στοιχείων της υλικής μας ύπαρξης δεν έγινε με τόσο σύστημα, τόση στρατιωτική θα έλεγα τάξη, τόσον αδυσώπητο έλεγχο. Η αντίφαση είναι διδακτική. Οταν σε δύο σκέλη το ένα υπερτροφεί, το άλλο ατροφεί. Μια αξιέπαινη ροπή να συνενωθούν σε ενιαία μονάδα οι λαοί της Ευρώπης, προσκόπτει σήμερα στην αδυναμία να συμπέσουν τα ατροφικά και τα υπερτροφικά σκέλη του πολιτισμού μας. Οι αξίες μας ούτε αυτές δεν αποτελούν μια γλώσσα κοινή.

Για τον ποιητη - μπορεί να φαίνεται παράξενο αλλά είναι αληθές -η μόνη κοινή γλώσσα που αισθάνεται να του απομένει είναι οι αισθήσεις. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο τρόπος που αγγίζονται δύο σώματα δεν άλλαξε. Μήτε οδήγησε σε καμιά σύγκρουση όπως οι εικοσάδες των ιδεολογιών που αιματοκύλισαν τις κοινωνίες μας και μας άφησαν με αδειανά χέρια.

Ομως όταν μιλώ για αισθήσεις δεν εννοώ το προσιτό, πρώτο ή δεύτερο, επίπεδό τους. Εννοώ το απώτατο. Εννοώ τις «αναλογίες των αισθήσεων» στο πνεύμα. Ολες οι τέχνες μιλούν με ανάλογα. Μια οσμή μπορεί να είναι ο βούρκος ή η αγνότητα. Η ευθεία γραμμή ή η καμπύλη, ο οξύς ή ο βαθύς ήχος, αποτελούν μεταφράσεις κάποιας οπτικής ή ακουστικής επαφής. Ολοι μας γράφουμε καλά ή κακά ποιήματα κατά το μέτρο που ζούμε και διανοούμαστε με την καλή ή την κακή σημασία του όρου. Μια εικόνα πελάγους από τον Ομηρο φτάνει άθικτη ως τις ημέρες μας. Ο Rimbaud την αναφέρει σαν mer melee au soleil και την ταυτίζει με την αιωνιότητα. Ενα κορίτσι που κρατάει ένα κλώνο μυρτιάς από τον Αρχίλοχο επιβιοί σ' έναν πίνακα του Matisse και μας καθιστά πιο απτή την αίσθηση, τη μεσογειακή, της καθαρότητας.

Εδώ αξίζει να σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και μία παρθένος της βυζαντινής εικονογραφίας, δεν διαφέρει πολύ. Παρά ένα κάτι ελάχιστο, συχνά, το εγκώσμιο φως γίνεται υπερκόσμιο και τανάπαλιν. Μια αίσθηση που μας δόθηκε από τους αρχαίους και μια άλλη από τους μεσαιωνικούς έρχονται να γεννήσουν μια τρίτη που τους μοιάζει όπως το παιδί στους γεννήτορές του.

Μπορεί η ποίηση ν' ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο; Οι αισθήσεις μες απ' τον αδιάκοπο καθαρμό τους να φτάσουν στην αγιότητα; Τότε η αναλογία τους θα επαναστραφεί επάνω στον υλικό κόσμο και θα τον επηρεάσει.
Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους durftiger είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας.

Ακούστε 10λεπτο απόσπασμα της ομιλίας του Ελύτη στην Ακαδημία Νόμπελ το 1979 (Γαλλικά)

ΔΕΙΤΕ ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΕΔΩ: http://odelytis.blogspot.com

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2009

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: " Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΑΙΩΝ" ΤΟΥ ΓΙΟΣΤΕΪΝ ΓΚΑΑΡΝΤΕΡ (ΕΚΔ. Α. Α. ΛΙΒΑΝΗ)


Μπορούν η λογική και η επιστήμη να εξηγήσουν τα πάντα ή υπάρχει μια αόρατη δύναμη που κάπου - κάπου μας παίζει παιχνίδια; Eίναι η πίστη αρκετή να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα που έχουν απασχολήσει λίγο ή πολύ όλους μας τις ώρες της περισυλλογής μας;
Για παράδειγμα, η δημιουργία του σύμπαντος, αυτό που αποκαλούμε Μπιγκ Μπανγκ συνέβη μόνο του ή ήταν αποτέλεσμα μιας θεϊκής πράξης δημιουργίας;
Απαντήσεις έχουν αποπειραθεί να δώσουν πολλοί, άλλοι από καθαρά επιστημονική άποψη και άλλοι –στην αντίπερα όχθη- από θεολογική άποψη.
Κάποιοι απ΄όσους ανήκουν στην πρώτη κατηγορία έχουν εγκαταλείψει την προσπάθεια και έχουν προσχωρήσει στην παραδοχή ότι πίσω απ΄ όλα αυτά υπήρξε μια ανώτερη δύναμη που «έδωσε το σύνθημα» να ξεκινήσει η διαδικασία της ζωής.
Ή πάλι το άλλο ερώτημα: Υπάρχει κάτι μέσα μια «ψυχή» ή ένα «πνεύμα» που επιζεί του θανάτου; Μια τέτοια άποψη είναι ασυμβίβαστη με τη φυσική επιστήμη και θα μπορούσαμε να πούμε ότι βρίσκεται σε μια οριακή περιοχή.
Δεν μπορούμε λοιπόν να αποδεχτούμε την πίστη σε μια «ύπαρξη» μετά τη ζωή αλλά ούτε και να την απορρίψουμε.
Με αυτά, μεταξύ των άλλων, απασχολήθηκαν η Σούλρουν, μια φιλόλογος στο επάγγελμα, και ο Στάιν, ένας φυσικός, που συνδέθηκαν ερωτικά στα νεανικά τους χρόνια και έζησαν μαζί για πέντε υπέροχα χρόνια. Χώρισαν όμως ξαφνικά με αφορμή κάποια περίεργα συμβάντα κατά τη διάρκεια των τελευταίων διακοπών τους και τριάντα χρόνια μετά, μια μοιραία συνάντηση στο μπαλκόνι του παλιού ξενοδοχείου Μούνταλ στο Σογκν στη Δυτική Νορβηγία πυροδοτεί την αρχή μιας νέας πια πνευματικής επαφής.
Μια πυρετώδης ηλεκτρονική αλληλογραφία ξεκινά. Και οι δύο προσπαθούν να ανιχνεύσουν την πρότερη σχέση τους, να ερμηνεύσουν τα βιώματά τους, να γνωρίσουν την ίδια τους την εξέλιξη, την αιτία διακοπής της σχέσης τους. Πώς αποκαλύπτουν τα αυθόρμητα ηλεκτρονικά μηνύματα τις διαφορετικές απόψεις τους γύρω από τα κεντρικά φιλοσοφικά και θρησκευτικά ερωτήματα; Τελικά, επεμβαίνει η μοίρα σε όσα μας συμβαίνουν ή υπάρχει κάποια ορθολογική εξήγηση; Μπορεί μια αξιόποινη πράξη πριν από τριάντα χρόνια να έχει προκαλέσει ένα «υπερφυσικό» συμβάν ή όχι; Όλα αυτά τα θέματα τίθενται υπό διερεύνηση μέσα από τις οθόνες των υπολογιστών τους και παρ΄ όλη τη θέρμη των μηνυμάτων δεν είναι σίγουροι ότι βρίσκουν τις εξηγήσεις που προσδοκούν.
Ο «Πύργος των Πυρηναίων» είναι ένα πολύ καλό μυθιστόρημα, μια ιστορία αγάπης και στοχασμού, με απροσδόκητο τέλος, από τον πασίγνωστο συγγραφέα Γιοστέιν Γκάαρντερ. Ο Νορβηγός συγγραφέας μας έχει συνηθίσει σε έργα για παιδιά (βλέπε τον θαυμάσιο «Κόσμο της Σοφίας») στα οποία έχει δώσει με γλαφυρό και κατανοητό τρόπο όλο τον πλούτο των γνώσεων που κατέχει. Κάτι που δεν έχει αποφύγει και σ΄ αυτό το μυθιστόρημα – για μεγάλους πλέον. Αλλά σε κάθε περίπτωση αυτό το μυθιστόρημα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας είναι μακράν καλύτερο από ανάλογα δείγματα νεοελλήνων «συγγραφέων» που επιμένουν να «εκδίδουν» τα απωθημένα που κατά καιρούς έχουν εκφράσει στα «τσατ ρουμ». Τελικά ο «Πύργος των Πυρηναίων» διαβάζεται ευχάριστα και μόνο για το ανατρεπτικό του τέλος αξίζει να το συμπεριλάβετε στις επιλογές σας.


O Γιοστέιν Γκάαρντερ γεννήθηκε το 1952. Σπούδασε φιλοσοφία, θεολογία και λογοτεχνία στο Όσλο. Eργάστηκε για δέκα χρόνια ως καθηγητής φιλοσοφίας μέσης εκπαίδευσης. Aρχικά έγραψε βιβλία για παιδιά και εφήβους. Σήμερα εργάζεται ως συγγραφέας.
Zει στο Όσλο με τη γυναίκα του, η οποία είναι θεατρολόγος, και με τους δύο γιους του.
Tο πρώτο του μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε στα ελληνικά είναι «O Kόσμος της Σοφίας», το οποίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. «Tο Mυστήριο της Tράπουλας» κυκλοφόρησε το 1990, δύο χρόνια πριν από τον «Kόσμο της Σοφίας», και το 1991 κέρδισε το Bραβείο Kριτικών Λογοτεχνίας της Nορβηγίας, το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της χώρας του.
Eίναι συγγραφέας επίσης των παιδικών βιβλίων «Tο Mυστήριο των Xριστουγέννων», «Eίναι Kανείς Eκεί;» και των μυθιστορημάτων «Vita Brevis», «Mέσα από το Σκοτεινό Kαθρέφτη», «Το Κάστρο των Αγγέλων», «Mάγια», το «Θαύμα της Zωής», «H Mαγική Bιβλιοθήκη», «Η Κόρη του Διευθυντή του Τσίρκου» και «Το Κορίτσι με τα Πορτοκάλια».
librofan

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟ ΣΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ


Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο και στα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, θα πραγματοποιηθεί στις 19/10/2009 στη Θεσσαλονίκη στα πλαίσια των Δημητρίων 2009. Η εκδήλωση θα γίνει στην
Κεντρική Βιβλιοθήκη, ώρα 17.00 Ομιλητές θα είναι ο Αντώνης Φωστιέρης, εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού «η λέξη» και ο Δημήτρης Κοσμόπουλος, ποιητής, δοκιμιογράφος.

Θα απαγγείλουν ποιήματα οι ηθοποιοί του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος Ιφιγένεια Δεληγιαννίδη και Κώστας Σαντάς.
Θα μιλήσει και θα απαγγείλει η κόρη του ποιητή Ελευθερία Ρίτσου
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Νίκος Ναουμίδης, ηθοποιός-σκηνοθέτης
Προβολή οπτικοακουστικού υλικού από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
Είσοδος ελεύθερη

Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2009

ΣΤΗΝ ΧΕΡΤΑ ΜΙΛΕΡ ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2009


Η Χέρτα Μίλερ ήταν η λογοτεχνική φωνή των αντιφρονούντων της Ρουμανίας στη Δύση, όταν το απολυταρχικό καθεστώς του Τσαουσέσκου ζούσε και βασίλευε. Ανήκει στη γερμανική μειονότητα της βορειότερης βαλκανικής χώρας, γι' αυτό αυτοπροσδιορίζεται ως Γερμανίδα πολίτης και δημιουργός, γεννημένη στη Ρουμανία. Αυτή τη μελαχρινή κυρία με τα γαλάζια μάτια επέλεξε η επιτροπή της Σουηδικής Ακαδημίας για να της απονείμει το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Με μια ανθοδέσμη στην αγκαλιά, λίγο μετά την ανακοίνωση του βραβείου
Η 56χρονη νικήτρια -δωδέκατη γυναίκα στην ιστορία του θεσμού- είναι ποιήτρια, πεζογράφος και δοκιμιογράφος. Ζει από το 1987 στο Βερολίνο μαζί με τον σύζυγό της, τον μυθιστοριογράφο Ρίχαρντ Βάγκνερ, γιατί αρνήθηκε να συνεργαστεί με τη μυστική αστυνομία, την περιβόητη Σεκουριτάτε.
Ανακοινώνοντας την απόφασή του, το σουηδικό ίδρυμα αναφέρει ότι η Μίλερ «με την πυκνότητα της ποίησής της και την ειλικρίνεια της πρόζας της σκιαγραφεί το σύμπαν των στερημένων». Το βραβείο ανέρχεται σε 10 εκατ. σουηδικές κορόνες (980 χιλ. ευρώ ή 1,42 εκατ. δολ.).
«Αισθάνομαι έκπληκτη και ακόμη δεν μπορώ να το πιστέψω», δήλωσε η Χέρτα Μίλερ όταν έμαθε την είδηση από τον Γερμανό εκδότη της. «Δεν μπορώ να πω τίποτα περισσότερο αυτή τη στιγμή».
Ο μόνιμος γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας Πέτερ Ενγκλουντ στάθηκε αρχικά στην «ηθική ορμή» της Μίλερ, που ταιριάζει τέλεια με τα κριτήρια απονομής του βραβείου. Στη συνέχεια τη χαρακτήρισε «εξαιρετική συγγραφέα, με πραγματικά φανταστική γλώσσα, που σου δίνει την αίσθηση ότι ζεις σ' ένα δικτατορικό καθεστώς, ότι είσαι μέρος μιας μειονότητας σε άλλη χώρα, που νιώθεις σαν να βρίσκεται σε εξορία».
Μάλιστα, προτείνει στους αναγνώστες να κάνουν μια πρώτη αρχή από το μυθιστόρημά της «The Land of Green Plums» του 1994, το οποίο θεωρεί το καλύτερό της βιβλίο. Εδώ έχουμε αυτοπροσώπως τους κατασταλτικούς μηχανισμούς μιας «κόκκινης» δικτατορίας, όπως αυτή φιλτράρεται μέσα από τα μάτια ενός παιδιού. Καλά λόγια είχε να πει και για το τελευταίο της έργο, «Atemschaukel», που προς το παρόν κυκλοφορεί μόνο στα γερμανικά. Το χαρακτήρισε «απολύτως συναρπαστικό». Αφηγείται τις εμπειρίες μιας 17χρονης Γερμανίδας που οδηγείται από τη Ρουμανία σε στρατόπεδο εργασίας της Σ. Ενωσης.
Στη Γερμανία, η Χέρτα Μίλερ έχει πάρει σχεδόν όλα τα μεγάλα εθνικά και τοπικά βραβεία («Κλάιστ», «Κάφκα» κ.ά.), ενώ το 1995 της απονεμήθηκε το καταργημένο πια Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας «Αριστείον». Συνολικά έχει γράψει δεκαεννέα βιβλία ποίησης, πεζογραφίας, δοκιμίου και κολάζ. Στη Σουηδία πρωτομεταφράστηκε το 1985. Στον αγγλοσαξονικό χώρο έγινε γνωστή το 1989 και έναν χρόνο πριν, στον γαλλόφωνο. Στις δύο μεγάλες γλώσσες έχουν μεταφραστεί τα έργα της «The Passport» του 1986 και το «The Appointment» του 1997.
Στο πρώτο καταγράφει τις προσπάθειες μιας γερμανο-ρουμανικής οικογένειας να αποκτήσει διαβατήρια, ώστε να εγκαταλείψει τη χώρα που τους καταδυναστεύει, για τον «παράδεισο» της πρώην Δυτικής Γερμανίας. Στο δεύτερο, πρωταγωνιστεί μια νεαρή γυναίκα, που εργάζεται σε βιομηχανία ρούχων. Απεγνωσμένα, αναζητά ν' ανάψει ένα φως στο απόλυτο σκότος του καθεστώτος του Τσαουσέκου. Ετσι, αρχίζει να ράβει σημειώματα με την ένδειξη «παντρέψου με» στα αντρικά ρούχα που εξάγονται στην Ιταλία.
Η Χέρτα Μίλερ γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου του 1953 στη γερμανόφωνη πόλη Νίτζιντορφ στην περιοχή Μπανάτ της Ρουμανίας. Οι παππούδες της ήταν εύποροι αγρότες της γερμανόφωνης μειονότητας, που έχασαν την περιουσία τους επί κομμουνισμού. Ο πατέρας της, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, υπηρέτησε στα Βάφεν - Ες Ες. Η μητέρα της εγκλείστηκε επί πέντε χρόνια σε στρατόπεδο εργασίας στην Ουκρανία. Η Γερμανίδα συγγραφέας σπούδασε γερμανική και αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Τιμισοάρα. Κατά την περίοδο των σπουδών της συμμετείχε στη γερμανόφωνη ομάδα νέων συγγραφέων «Aktionsgruppe Banat», η οποία αναζητούσε ελευθερία έκφρασης εναντίον της τσαουσεσκικής δικτατορίας.
Μετά το πέρας των σπουδών της εργάστηκε ως μεταφράστρια σ' ένα εργοστάσιο ρούχων. Η Σεκουριτάτε θέλησε να την υποχρεώσει να συνεργαστεί μαζί της, αλλά αυτή αρνήθηκε πεισματικά.
Το πρώτο της έργο γράφτηκε στα ρουμανικά και κυκλοφόρησε στα 1982, με τον γερμανικό τίτλο «Niederungen». Δύο χρόνια αργότερα εμφανίστηκε το «Druckender Tango». Και στα δύο απεικονίζεται ζωντανά και γλαφυρά η υποκρισία σ' ένα χωριό και η καταπίεση των διαφωνούντων. Είχε ήδη δείξει τον λογοτεχνικό δρόμο που θα ακολουθούσε καταστρέφοντας την ειδυλλιακή εικόνα της γερμανικής αγροτικής ζωής στη Ρουμανία.
Η κριτική έχει επισημάνει την καθαρά ποιητική γλώσσα του λόγου της, την ευχέρεια που έχει στην επινόηση μεταφορών και μετωνυμιών, οι οποίες επαναλαμβάνονται συχνά στη μυθοπλαστική της αφήγηση. Ακόμη, έχει επαινέσει το λαμπρόν του χιούμορ της, που αποδυναμώνει τη συχνά καταθλιπτική ατμόσφαιρα του έργου της. *

info: Στα ελληνικά έχει εκδοθεί το «Μετέωροι ταξιδιώτες» από τον «Ηρόδοτο» (μτφρ.: Κατερίνα Χατζή, 1993)

Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2009

ΕΧΟΥΜΕ ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ....




ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΜΑΣ ΤΟ ΧΑΛΙ ΕΧΟΥΜΕ ....
(ΣΥΡΕΤΕ ΤΟΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΠΑΝΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ)

Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2009

ΕΥΠΩΛΗΤΑ ΑΠΟ 25/9 - 1/10/2009 (ΑΠΟ ΤΟ "ΕΘΝΟΣ")

ΔΗΜ. ΜΠΟΥΡΑΝΤΑΣ



ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΘΗΝΑ Από 25/9 έως 1/10/09

1 2 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΦΟΡΕΣ Ζ. Ζατέλη
2 1 ΟΛΑ ΣΟΥ ΤΑ ‘ΜΑΘΑ, ΜΑ ΞΕΧΑΣΑ ΜΙΑ ΛΕΞΗ Δ. Μπουραντάς (Διαβάστε κριτική για το βιβλίο από τον librofan εδώ)


3 3 ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ Λ. Μαντά
4 4 ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΗΜΑΔΙ Σ. Βοΐκου
5 6 ΟΛΑ ΠΑΝΕ ΡΟΛΟΪ (Ή ΣΧΕΔΟΝ) Γκ. Στυλιανού
6 5 ΑΝ ΗΤΑΝ ΟΛΑ ΑΛΛΙΩΣ Α. Παπαδάκη
7 7 ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ Χ. Δημουλίδου
8 * ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΕΡΑΣΤΕΣ Θ. Καλλιφατίδης
9 * ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ Κ. Ταχτσής
10 * ΜΕΔΟΥΣΑ ΑΠΟ ΣΜΑΛΤΟ Π. Αγαπητός
ΣΤΕΦΑΝΙ ΜΕΪΕΡ

ΞΕΝΑ ΑΘΗΝΑ

1 8 ΧΑΡΑΥΓΗ Σ. Μέιερ
2 1 ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΤΟΥΑΖ Σ. Λάρσον
3 2 ΜΠΙ ΟΠΩΣ ΜΠΙΡΑ Τ. Ρόμπινς
4 * THE LOST SYMBOL Ντ. Μπράουν
5 3 Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Χ. Μπουκάι
6 4 ΝΕΑ ΣΕΛΗΝΗ Στ. Μέιερ
7 6 ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΠΟΣ Τζ. Φλιν
8 7 ΤΟ ΝΗΣΙ Β. Χίσλοπ
9 9 ΦΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Ρ. Πίλτσερ
10 9 ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Χ. Μπουκάι

*Από τα βιβλιοπωλεία: Βιβλιοκίνηση, Βιβλιορρυθμός, Ελευθερουδάκης, Ευριπίδης, Σ. Ζαχαρόπουλος, Ιανός, Παπασωτηρίου, Fnac, Εστία, Leader Books.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Από 25/9 έως 1/10/09

1 2 Ο ΤΡΕΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ Π. Νάσιουτζικ
2 4 Ο ΒΙΟΛΟΝΙΣΤΑΣ Κ. Καρακάσης
3 7 ΑΝ ΗΤΑΝ ΟΛΑ ΑΛΛΙΩΣ Α. Παπαδάκη
4 1 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΦΟΡΕΣ Ζ. Ζατέλη
5 3 ΟΤΑΝ ΚΛΑΙΝΕ ΤΑ ΑΣΤΡΑ Α. Ν. Μανιάτη
6 10 ΧΟΡΟΣ ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΜΕΝΩΝ Μ. Βαμβουνάκη
7 8 ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ Λ. Μαντά
8 5 ΔΡΑΚΟΣ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ Κ. Οικονόμου
9 6 ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΗΜΑΔΙ Σ. Βοΐκου
10 9 ΕΝΟΧΑ ΜΥΣΤΙΚΑ Ντ. Γιαννακοπούλου

ΞΕΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

1 2 ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΤΟΥΑΖ Σ. Λάρσον
2 4 ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΠΟΣ Τζ. Φλιν
3 6 ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ Α. Καμιλέρι
4 2 ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ Ν. Τζαβαρία
5 3 ΦΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Ρ.Πίλτσερ
6 8 ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ Φ. Σέτσινγκ
7 5 ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ Μπ. Σλινκ
8 10 Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΣ Π. Κοέλο
9 7 ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Χ. Μπουκάι
10 9 ΕΛΕΟΣ Τ. Μόρισον

* Από τα βιβλιοπωλεία: Βιβλιοκίνηση, Ιανός, Μαλλιάρης, Public, Ραγιάς, Μπαρμπουνάκης, Δάφνη (Νεάπολη).

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΑΡΧΙΑ
Από 25/9 έως 1/10/09

1 1 ΟΛΑ ΣΟΥ ΤΑ ‘ΜΑΘΑ, ΜΑ ΞΕΧΑΣΑ ΜΙΑ ΛΕΞΗ Δ. Μπουραντάς
2 3 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΦΟΡΕΣ Ζ. Ζατέλη
3 2 ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ Λ. Μαντά
4 * ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΗΜΑΔΙ Σ. Βοΐκου
5 4 ΕΝΟΧΑ ΜΥΣΤΙΚΑ Ντ. Γιαννακοπούλου
6 5 ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ Χ. Δημουλίδου
7 6 ΑΝ ΗΤΑΝ ΟΛΑ ΑΛΛΙΩΣ Α. Παπαδάκη
8 7 ΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Ε. Ομηρόλη
9 * ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ Κ. Ταχτσής
10 9 Ο ΤΡΕΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ Π. Νάσιουτζικ

ΞΕΝΑ ΕΠΑΡΧΙΑ

1 4 ΧΑΡΑΥΓΗ Σ. Μέιερ
2 5 ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΤΟΥΑΖ Σ. Λάρσον
3 2 ΦΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Ρ. Πίλτσερ
4 * ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Χ. Μπουκάι
5 9 ΤΟ ΝΗΣΙ Β. Χίσλοπ
6 7 Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΣ Π. Κοέλο
7 3 ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΙΣ Χ. Μπουκάι
8 * THE LOST SYMBOL Ντ. Μπράουν
9 6 Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Χ. Μπουκάι
10 8 ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΠΟΣ Τζ. Φλιν

*Από τα βιβλιοπωλεία: Ακαδημία (Ρόδος), Ελευθερουδάκη (Αγρίνιο), Γνώση (Λάρισα), Ειρμός (Μυτιλήνη), Δοκιμάκης (Ηράκλειο), Πρωτοπορία (Πάτρα), Πένα (Βόλος).
Από το "ΕΘΝΟΣ"